Sosyal medya bizi psikolojik olarak kötü etkiliyor olabilir mi?
Şatafatlı, mükemmel, idealize edilmiş olan lüks hayatlar kişinin kendilik algısı üzerinde ne gibi değişiklikler sağlayabilir?
Sosyal medya zararlarından korunmak için neler yapabiliriz?
Sosyal medya, son yıllarda bireylerin kendilik algısını en çok etkileyen araçlardan birisi haline geldi. Sosyal medya platformları her ne kadar iletişim, sosyalleşme, eğlence vb. durumlar için tasarlanmış olsa da, kullanıcıların özsaygısını ve kendilik algısını olumsuz yönde etkileyebilecek güçlü bir zemin oluşturmaktadır. Mükemmel hayatlar, kusursuz güzellikteki insanlar, hep mutlu yaşamlar. Sosyal medya insanların yaşamlarının en şatafatlı ve idealize edilmiş yönlerinin sergilendiği bir tiyatro sahnesine dönüştü. İnanılmaz lüks tatiller, pahalı ve kusursuz yemek görselleri ve kusursuz beden görselleri kişiler üzerinde olumsuz bir benlik etkisi yaratmalarını etkileyebilir. Kişiler kendileri ile filitreli kusursuz yüzlerle ve bedenlerle kıyaslayarak kendilik algısı negatifleşebilir, kendisine olan değer ve sevgisi azalabilir. Bu durumlar depresyon gibi psikolojik problemlere zemin hazırlayabilir.
Bu karşılaştırma tuzağı özellikle gençler üzerinde daha belirgin bir etkiye sahip olabilir. Kendi kimliklerini ve benlik algılarını oluşturma aşamasında olan genç bireyler, sosyal medyadaki tiyatrolaşmış hayatlarla daha fazla etkileşimde bulundukça, gerçekçi olmayan beklentilere kapılabilirler. Aynı zamanda “beğeni” ve “yorum” gibi geri bildirimlerin değer ölçütü haline gelmesi, bireylerin kendilerini yalnızca dışarıdan gelen onaylarla değerlendirmelerine neden olabilir. Örneğin, bir gönderinin az beğeni alması, bireyin değersiz hissetmesine yol açabilir. Bu durum, özgüvenin sanal dünyaya bağımlı hale gelmesine sebep olur.
Ancak bu etkilerden korunmak ve sosyal medyayı sağlıklı bir şekilde kullanmak mümkün. İlk adım, sosyal medya içeriklerinin genellikle bir ‘filtrelenmiş gerçeklik’ olduğunu fark etmektir. Kullanıcılar, bu platformlarda genellikle yalnızca yaşamlarının en mutlu, en güzel anlarını paylaşır ve bu, gerçeğin yalnızca bir kısmını yansıtır. Bunun yanı sıra, sosyal medyada geçirilen zamanı sınırlamak, olumsuz etkilerle başa çıkmada önemli bir stratejidir. Özellikle günün ilk saatlerini ya da uyku öncesini bu platformlardan uzak geçirerek zihni dinlendirmek faydalı olabilir.
Sosyal medyayı bir tehditten ziyade bir fırsata dönüştürmek de mümkündür. Bu platformları, kişisel gelişim, yeni bilgi edinme ve kendini ifade etme alanı olarak kullanmak, daha pozitif bir deneyim yaratabilir. Örneğin, ilham veren içerikler paylaşmak, topluluklara katılmak ya da eğitim amaçlı platformlardan faydalanmak, bireyin kendini daha güçlü ve anlamlı hissetmesini sağlayabilir.
Sosyal medyada kusursuz görünen hayatlar sanıldığı kadar kusursuz olmayabilir.
