Aşırı tuz tüketimi yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları başta olmak üzere obezite, diyabet ve bazı kanser türleri gibi önemli birçok sağlık sorununa neden olmaktadır.
-Dünya Sağlık Örgütü, hipertansiyon ve kalp hastalıkları başta olmak üzere obezite, diyabet ve bazı hastalıklardan korunmak amacıyla günlük 5 gramdan (1 çay kaşığı) az tuz tüketilmesini önermektedir.
-Türkiye’de Tuz Tüketimi Çalışmasında (SALTurk 2) ise kişi başı günlük tuz tüketimi 15 g/gün bulunmuştur.
-Oluşumunda aşırı tuz tüketiminin önemli bir etken olduğu hipertansiyon, Türkiye’de her 10 kişiden 3’ünde görülmekte ve önlenebilir ölüm nedenleri içerisinde önemli risk faktörü olarak kabul edilmektedir.
-Yapılan araştırmalar tuz içeriği yüksek bir beslenme modelinin bilişsel fonksiyonu olumsuz etkilediğini, damar sağlığı için önemli bir bileşik olan nitrik oksit seviyelerinde azalmaya sebep olduğu ve demans gelişimine sebep olabileceğini desteklemektedir.
-Özellikle akşam yemeğinde yoğun sodyum tüketimi kan basıncı ve sıvı tutulumunda artışa neden olmaktadır. Bu durum ise uyku bozukluğuna yol açabilir. Huzursuzluk, sık sık uykudan uyanma, sabah yorgun kalkma gibi problemleriniz varsa tükettiğiniz tuz miktarını sorgulayın.
-Fazla tuz ve az su tüketimi sonucunda vücuttan atılamayan tuz tekrar kristalleşerek eklem ve kemiklerde depolanmaktadır. Bunun sonucunda artrit, gut gibi romatizmal hastalıklar, kemik erimesi görülebilmektedir.
-Tuz tüketiminizi 15 gramdan, 5 grama düşürerek inme nedeniyle ölüm riskinizi %24, kalp hastalıklarından ölüm riskinizi ise %18 düşürülebilirsiniz.
Hangi Tuz Daha Sağlıklı?
-Tuz seçimi yaparken iyotlu olmasına dikkat edin. Ülkemizdeki toprakların iyottan fakirdir olduğunu da göz önüne alarak, iyot eksikliğinde zihinsel gelişmede bozukluk ve tiroit hastalığı oluşabilmektedir.
-İyotlu tuz kullanılırken pişirme sırasında iyot kabı olmaması için yemeğe en başta değil, yemek pişmek üzereyken az miktarda tuz ekleyebilirsiniz.
-Tuzun tehlikeli olduğu bilinci yayıldıkça kaya tuzu, deniz tuzu gibi alternatif tuzlarında popülaritesi arttı. Aralarında mineral, rafine edilme, temizleme farklılıkları olmasına rağmen hepsinin ana maddesi sodyumdur. Dolayısıyla neyi tükettiğimizden çok ne kadar tükettiğimiz önemlidir.
Tuzu Azaltmak İçin İpuçları:
-Yemeğin tadına bakmadan tuz eklemeyin. Yemek veya salatalarınızı limon suyu, sirke, sarımsak gibi daha sağlıklı seçenekler ile tatlandırabilirsiniz.
-Yemek masasındaki tuzluğu kaldırın. Yemeklerin lezzet katmak için tuz yerine karabiber, pul biber, nane ve kekik gibi baharatlardan yararlanabilirsiniz.
-Tuz içeriği yüksek atıştırmalık (tuzlu kuruyemişler, cips, salamura besinler) ve işlenmiş ürün tüketimini sınırlandırın.
-Gıdaları almadan önce mutlaka etiket bilgisini okuyun, ‘sodyumu azaltılmış’, ‘düşük sodyumlu’ gibi açıklamaların yer aldığı ürünleri tercih etmeye özen gösterin.
-Hazır paket soslar almak yerine evde sosunuzu kendiniz hazırlayın ve tuz içeriği düşük besinlere yer verin.
-Soya sosu, hardal ve turşu sodyum içeriği yüksek besinler kategorisinde yer alır, bu tarz besinlerin tüketimi azaltın.
