Lozan’da imzalanan Zorunlu Nüfus Mübadelesi Sözleşmesi’nin 99. yılında topraklarını terk etmek zorunda kalan vatandaşlar Sarıyer’de anıldı. Duygusal anların yaşandığı anma töreninde birlik ve beraberlik mesajları verildi.
Yaklaşık bir asır önce yerlerinden, yurtlarından oldular, göç yollarında hayatını kaybettiler. 30 Ocak 1928’de Türkiye ve Yunanistan arasında imzalanan anlaşma ile bir gecede evlerini, hayatlarını, anılarını, komşularını geride bırakıp göç ettiler. Bu göçün üzerinden tam 99 yıl geçti ama yaşanan acı hala taze. Sarıyer Belediyesi ve Lozan Mübadilleri Derneği, mübadelede yaşamını yitirenleri anmak ve yaşanan acılara dikkat çekmek için bu yıl da bir araya geldi. Sevgi ve Barış teknesinden denize karanfiller bıraktı. Aynı saatlerde Sarıyer Belediyesi internet sitesinde de mübadele dönemini anlatan online fotoğraf sergisi yayınlandı. Sarıyer Belediye Başkanı Şükrü Genç, konuşmasında Bahçeköy’de bulunan kız yurdunun isminin geçtiğimiz günlerde hayatını kaybeden ve Batı Trakya’dan Türkiye’ye okumak için göç eden Eski Avcılar Belediye Başkanı Tahsin Salihoğlu’nun adının verileceğini söyledi. Programda mübadillere özgü nohut mayalı ekmek ikram edildi.
YAŞAM MÜCADELESİ VERDİLER
Programın açılış konuşmasını yapan Lozan Mübadilleri Dernek Başkanı Filiz Yerebasmaz, “Tam 99 yıl oldu. Yurtlarını, topraklarını terk etmek zorunda kalan atalarımız yaşam mücadelesi verdiler. Çocuk yaştaki bizlere masal gibi gelirdi ama bugün olan biteni çok daha iyi anlıyoruz. Mübadele sırasında hayatını yitiren atalarımızı rahmetle anıyoruz. Tüm mübadele kuruluşları olarak ortak bir açıklama yayınlıyoruz; Türkiye ve Yunanistan arasında 30 Ocak 1923 tarihinde imzalanan zorunlu nüfus mübadelesi sözleşmesinin üzerinden tam 99 yıl geçti. Biz her yıl mübadelenin yıldönümlerine anma ve hatıralarımızı paylaşma etkinlikleri düzenliyoruz. Her iki ülkenin yöneticilerinden ve yerel yönetimlerinden mübadillerin geride bıraktıkları tarihe mahal olmuş yaşam yapılarının restore edilmesini istiyoruz. Son zamanlarda ülkemizde giderek yaygınlaşan ayrımcı ifadeler ve nefret dili, toplumsal şiddeti teşvik ediyor. Buna karşı etkin önlemler alınmasını istiyoruz” dedi. Lozan Mübadilleri Vakfı’ndan Ümit İşler ise bu acıların bir daha yaşanmaması için her yıl bu tür etkinlikler yapıldığını söyledi.
BARIŞI HÂKİM KILALIM
Bir mübadil torunu olan Sarıyer CHP İlçe Başkanı Sevim Yalınkılıç, “ Bir mübadil torunu olarak burada olmaktan, 99 yıl önce atalarımızın yaşadığı sıkıntıları bir daha yaşamaması için sizlerle bir arada olmaktan mutluluk duyuyorum. Bu günlerde içime hep hüzün çöker. Onlar vatan bildiler burayı. Çok acı tecrübeler yaşadılar. Yurtta sulh cihanda sulh diyoruz. Bu ülkede, bu dünyada barışı hâkim kılmak için çalışalım” diye konuştu. CHP Balkan Masası da etkinliğin katılımcıları arasındaydı. Temsilcilerden Cavit Ganiç, “Balkanlarda yaşanan göçler önemli bir dönüm yılı. Hem bizim soydaşlarımız adına hem de buradan Yunanistan’a gönderilen vatandaşlarımız adına bir daha yaşanmamasını diliyorum. Şükrü Başkana da bu etkinliği düzenlediği için çok teşekkür ediyorum” dedi. Şemside Yener ise şöyle konuştu; “Kendi ata topraklarından koparılıp, topraklarını, evlerini, komşularını bırakıp göç etmek zorunda kalan büyüklerimizi saygıyla anıyorum. Maalesef günümüzde de gerçekleşen savaşlar yüzünden birçok aile göç etmek zorunda kalıyor. Bir daha yaşanmasın diyorum.”
KÜLTÜR AYNI, GELENEK AYNI
Son olarak kürsüye çıkan Sarıyer Belediye Başkanı Şükrü Genç, her yıl Yunanistan’da yapılan anmayı pandemi nedeniyle gerçekleştiremediklerini ifade ederek, “Burada olmak gurur verici. İnsanlar ayrıştırılmasa, bakış açıları farklılaşsa zaten yurtta barış, dünyada barış sözü gerçekleşecek. Kültür aynı, gelenek görenek aynı. Buradaki kültürü oraya taşımışlar. Çekilen çilelerin, yapılan baskıların tek çözümü var barışçıl olmak. Yerel yöneticiler olarak bunu ısrarla tekrarlıyoruz” diye konuştu. Başkan Genç, Bahçeköy’de bulunan kız yurdunun isminin geçtiğimiz günlerde hayatını kaybeden Eski Avcılar Belediye Başkanı ve Eski Batı Trakya Türkleri Genel Başkanı Tahsin Salihoğlu’nun adının verileceğini söyledi.
