Asya Doğan: “Umutsuzluk depresif bir semptomdur!”

Sarıyer Merkez’de yakın bir zamanda kliniğinin kapılarını açan Uzman Klinik Psikolog Asya Doğan, danışanlarıyla yüz yüze ve online seanslarda bulunmaya başladı. Sarıyer Gazetesi Haber Müdürü Rukiye Ay’ın sorularını yanıtlayan Doğan; insanın yaşamında psikolojiyi olumlu ya da olumsuz olarak etkileyen faktörleri anlatarak gelecek kaygısı yaşadığımıza dikkat çekti ve “Huzurlu bir hayat kişinin kendi elindedir. Psikolojik dengemizi uyku ve beslenme sağlar. Kendinize zaman ayırın! İhtiyaçlarınızı görmezden gelmeyin. ‘Hayır’ diyememek psikolojimizi olumsuz etkiler. Umutsuzluk depresif bir semptomdur” diye konuştu.

Sizi kısaca tanıyabilir miyiz?

Ben Uzman Klinik Psikolog Asya Doğan. Lisan eğitimim psikoloji üzerine olup Bilgi Üniversitesi’nde tamamlamış bulunmaktayım. Sonrasında Beykent Üniversitesi’nde Klinik Psikoloji yüksek lisansımı yaptım. Fransız Lape, Çapa, Hümanite Psikiyatri kurumlarında staj deneyimim oldu. 3 senedir aktif olarak danışan görmekteyim. Son 2 aydır da Sarıyer Merkez’ de bulunan kliniğimde yüz yüze danışan kabulüne başlamış bulunmaktayım. Bilişsel davranış terapisi, şema terapi, çift ve aile terapisi alanlarında çalışmaktayım.

Peki, genç bir ‘Klinik Psikolog’ olarak mesleğinizi nasıl tanımlarsınız?

Öncelikle insanlarla etkileşimin bu kadar yüksek olduğu ve insanlara yardımcı olmamı sağlayan bir meslekle uğraşmak, oldukça tatmin edici bir motivasyon kaynağı benim için.

Bir genelleme yaparsak toplumda en sık karşılaşılan psikolojik sorunlar nelerden kaynaklanıyor?

Türkiye gelişmekte olan bir ülke olarak şu sıralar çok ciddi ekonomik sıkıntılar yaşamaktadır. Bu durum dolayısıyla kişilerde özelikle gelecek kaygısını yüksek oranda arttırabilir. Ayrıca, umutsuzluk gibi depresif semptomlara neden olabilir.

Ekonomik sıkıntılar toplumsal psikolojiyi nasıl etkiliyor?

Yapılan çeşitli araştırmalardan ekonomik sıkıntıların arttığı dönemlerde toplumlarda depresyon, intihar riski, alkol ve madde kullanım bozukluğu, anksiyete gibi birçok psikiyatrik hastalık riskinin de önemli ölçüde arttığı gözlemlenmektedir. Ayrıca, toplumda işsizlik oranının artması hırsızlık ve agresyonu tetikleyebileceğinden insanlar kendini yaşadığı alanda güvende hissetmeyebilir. Bu durumlar kişilerin ciddi oranda hayat kalitesini bozar ve işlevselliklerini azaltır.

Psikolojik destek almak isteyenler için önerileriniz neler olur?

Öncelikle psikolojik destek almak isteyenlerin mutlaka buldukları uzmanları araştırmalarını, diplomalarına bakmalarını ve uzmanlıklarını araştırmalarını öneriyorum. Daha sonrasında çalıştıkları ekolle ilgili bilgi edinmelerinin önemli olduğunu düşünüyorum.

Ülkemiz büyük bir deprem felaketiyle sarsıldı ve halen yaralar sarılmaya çalışılıyor. Bu süreçte öncelikle neler yapılmalıdır?

Öncelikle depremde yakınlarını kaybedenlere baş sağlığı diliyorum, hepimiz büyük bir üzüntüyü hala içimizde hissediyoruz. Bu tür travmatik durumlarda en önemli ve ilk müdahale edilmesi gereken durum depremzedelerin beslenme, barınma gibi fizyolojik ihtiyaçlarının giderilmesidir. Sonrasında psikolojik ilk yardım uygulanır. Birçok psikolog ve kurumlar şu anda depremzedelere ücretsiz yardımda bulunmaktadır.

İnsan psikolojisinin dengede kalabilmesi için neler gereklidir?

İnsan psikolojisinin dengede kalabilmesi için ‘uyku’ ve ‘beslenme’ çok önemlidir. Sonrasında ise duygusal ihtiyaçlara önem göstermek gerekir. Eğer psikolojik sağlığınıza yardımcı olmak istiyorsanız kendinize zaman ayırın ve ihtiyaçlarınızı görmezden gelmeyin.

Danışanlarınızla terapi süreçlerinde nasıl bir yol izliyorsunuz?

Danışanlarla öncelikle bir değerlendirme seansı geçiriyoruz. Sonrasında kişiye uygun ve bireysel bir tedavi planı oluşturuyorum.

İnsan psikolojisini ‘olumlu’ ya da ‘olumsuz’ yönde en çok neler etkiler?

‘Hayır’ diyememek ve ‘sınır çizmemek.’ Beslenme, uyku gibi fizyolojik olarak önemli alanlara yeteri kadar özen göstermemek. Kendi ihtiyaçlarımız üzerinde durmamak. Olumsuz düşüncelerle yoğun şekilde uğraşmak ve çoğu şey için kişinin kendisini suçlaması gibi durumlar kişinin psikolojisini olumsuz yönde etkilemektedir. Ancak, kişinin kendine zaman ayırması, fizyolojik ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak özen göstermesi kişinin psikolojisi üzerinde oldukça olumludur. Ruh halinin dengesini sağlamak ve huzurlu bir hayat sürmek çoğu zaman kişinin kendi elindedir. Güne başlarken gün içinde yapılan planlamalar ve aktivitelerin insan psikolojisine önemli ölçüde olumlu etkileri vardır.

Sosyal medya kullanımının insan psikolojisine olumsuz etkileri neler?

Günümüzde büyük bir çoğunluk sosyal medya kullanmaktadır. Bu kullanım kendi başına bir sorun teşkil etmemesine ve bazı faydalar sağlamasına karşın, sosyal medyanın stres, kaygı, yalnızlık, özgüven eksikliği ve depresyon gibi birçok problemi beraberinde getirdiğini de farkında olmak önemlidir. Sosyal medyanın tehlikelerine bakıldığında; anksiyete, stres, duygusal tükenmişlik, kıskançlık, depresyon, düşük özgüven, kalitesiz uyku, bağımlılık, siber zorbalık şeklinde sıralanabilir. Bu tür yaşanılan problemler insan psikolojisini olumsuz etkilemekte ve hayat kalitesini düşürebilmektedir.